قسمت اول این مقاله را در اینجا بخوانید.
امکانسنجی تولید هوشمندی در محیط وب
محیط اینترنت پتانسیل زیادی را برای دسترسی به سرویسهایی که براساس اطلاعات بنا شدهاند در اختیار قرار داده و با گسترش اینترنت، ارزش آن به عنوان وسیلهای برای دسترسی به سیستمهای هوشمند افزایش یافته است به طوریکه در حال حاضر سیستمهای خبره تحت وب بسیار زیادی در حوزههای صنعت، پزشکی، علم و غیره وجود دارد. با وجود اینکه اینترنت راههای جدیدی را برای به اشتراک گذاشتن دانش به خصوص در حوزه سیستمهای خبره ارائه داده است؛ در عین حال چالشهایی را هم به همراه دارد که در زیر به بررسی برخی از آنها میپردازیم.
حجم عظیم اطلاعات
اینترنت یک منبع بسیار عظیم اطلاعات است که میتوان با بهرهگیری از آن یک سیستم قدرتمندی را طراحی کرد که توانایی سرویسدهی به بهترین شکل به کاربران را خواهد داشت؛ با این حال استفاده از حجم عظیم اطلاعات، نیازمند روشهایی برای کنترل مشکلاتی از قبیل بارشدن بیش از حد اطلاعات، حذف و شناسایی اطلاعات اضافی و همچنین ایجاد تکنیکهایی برای دادهکاوی در اینترنت است. علاوه بر این به دلیل طبیعت پویای دانش و اطلاعات در اینترنت، شناسایی و مشخص کردن پایگاه دانشها مشکلزاست و حجم عظیم اطلاعات دریافتی، پردازش و فیلتر کردن اطلاعات برای دستیابی به یک پایگاه دانش مطمئن را بسیار سخت میکند.
امنیت
یکی از اصلیترین مشکلات در محیط اینترنت مسئله امنیت اطلاعات است. برای رفع این مشکل تاکنون راهحلها و پروتکلهای بسیاری پیشنهاد شده است. در ابتدا پروتکلی که با آن اطلاعات منتقل میشد HTTP بود که اطلاعات را بدون رمزنگاری مخابره میکرد ولی در حال حاضر با استفاده از پروتکل HTTPS که اطلاعات را رمزگذاری میکند امنیت تا حد قابل قبولی افزایش یافته است ولی در نهایت به دلیل فضای پیوسته و مشترک اینترنت که دسترسی به اطلاعات را برای همهی کاربران ممکن میسازد ایجاد بستری که در آن بتوان از امنیت کامل اطلاعات برخوردار بود غیرممکن به نظر میرسد و به همین دلیل پیادهسازی چنین سیستمهایی برای سازمانهایی نظیر مراکز نظامی که محافظت و امنیت اطلاعات در آنها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به هیچ عنوان پیشنهاد نمیگردد.
رابط کاربری
به دلیل محدودیتهای زیاد محیط وب برای طراحی یک رابط کاربری، استفاده از ابزارها و روشهای قدیمی که برای ارائه مناسب اطلاعات به کاربران مورد استفاده قرار میگرفت امکانپذیر نیست و طراحی یک پوستهی مناسب برای نمایش دانش موجود یکی از چالشهای این بخش است. به عنوان مثال برای طراحی یک وبسایت باید در نظر داشت که کاربران مختلف با مرورگرهای متفاوتی برای مشاهده صفحات وب استفاده میکنند و نیاز به سازگاری طراحی وبسایتها با این مرورگرها، باعث بروز محدودیتهایی میشود. با این حال با پیشرفت ابزارهای طراحی وب و ظهور معماریهای جدید برای طراحی و گسترش صفحات وب، طراحی وبسایتها راحتتر شده است، ولی همچنان این مشکلات به قوت خود باقی است؛ زیرا استفاده بیش از حد از این ابزارها باعث افزایش زمان بارگذاری صفحات و کاهش کیفیت سیستم میگردد.
سرعت اینترنت
هر انتقال اطلاعاتی که در دنیای اینترنت بوسیله پروتکل TCP/IP صورت میگیرد نیازمند زمانی برای جهتیابی در روترهای میانی است و همچنین نرخ انتقال تمامی اطلاعاتی که از صفحات وب دریافت میگردند و یا به کاربران فرستاده میشوند به وسیلهی سرعت اینترنت محدود میشود. در این شرایط، پراکندگی گسترده کاربران در سطح جغرافیایی و افزایش فاصله آنها از سرورها، باعث بوجود آمدن ترافیک دادهای در روترها و همچنین افزایش زمان انتقال اطلاعات خواهد شد. همین مشکل هنگام برقراری ارتباط بین خود سیستمهای خبره هم ایجاد میشود و در صورت برطرف نشدن، باعث مختل شدن ارتباطات میگردد.
ضمنا استفاده از ابزارهای چندرسانهای نظیر ویدئو، صدا و تصویرهایی با وضوح گرافیکی بالا که دارای حجم عظیمی از اطلاعات هستند با مشکل مواجه خواهد شد و این مشکلات امکان برقراری ارتباطی مطمئن و با سرعت مناسب را تهدید میکند و برای سیستمهایی که نیازمند ارتباط آنی بین کاربر و سرویسدهنده هستند چالشهای قابل توجهی را بوجود خواهد آورد. افزایش پهنای باند و سرعت اینترنت در سطح بینالمللی و همچنین استفاده از الگوریتمهای جهتیابی سریعتر میتواند تا حدودی این مشکلات را برطرف کند ولی این محدودیت همچنان در کشورهایی که از سرعت اینترنت مناسبی برخوردار نیستند به قوت خود باقیاست.
خرابی سرورها
برخلاف سیستمهای قدیمی که به صورت نرمافزار و بر روی کامپیوترهای شخصی اجرا میشدند، در سیستمهای خبره تحت وب این سرورها هستند که با اجرای این نرمافزارها به کاربران سرویس میدهند. در این شرایط که ممکن است یک سرور به صورت همزمان در حال سرویس دادن به چند کاربر باشد، بروز خرابی در سرور باعث مختل شدن ارتباط تمام کاربران متصل به این سرور خواهد شد. فراهم کردن ساختاری جهت مدیریت چنین معضلاتی و همچنین تهیه سرورهای پشتیبان برای رفع این مشکلات نیازمند هزینه و طراحی دقیقی است.
اندازه و پیچیدگی پایگاه دانش
همانطور که قبلا اشاره شد حجم عظیم اطلاعات موجود در اینترنت علاوه بر مزیتهای گستردهای که به ارمغان میآورد باعث ایجاد مشکلاتی در ابعاد مختلف خواهد شد. یکی از این جنبهها رشد اندازه و پیچیدگی پایگاه دانش است. از جنبه تئوری، پردازش مربوط به بررسی و انطباق قوانین با افزایش اندازه پایگاه دانش به صورت نمایی افزایش پیدا میکند و هر واقعیت جدیدی نیازمند انطباق با قوانین موجود است؛ هرچند که روشهایی نظیر الگوریتم تورینه این مشکل را تا حدودی برطرف کردهاند.
بروزرسانی
رشد سریع تکنولوژی مربوط به ابزارهای طراحی وب، سرورها، مرورگرها و زبانهای برنامهنویسی تحت وب و همچنین گستردگی بسیار زیاد کاربران سیستمهای تحت وب، نیازمند انعطافپذیری و پشتیبانی بالا و در نهایت بروزرسانی سریع این سیستمها است.
در نهایت باید اشاره کرد که فاکتورهای زیادی با هم تلفیق شدهاند تا اینترنت نسبت به ساختار سیستمهای قدیمی، زیرساخت موثرتری برای دسترسی به سیستمهای خبره باشد که از بین این فاکتورها میتوان به دسترسی گسترده و آسان اینترنت، قابلیت حمل نرمافزارهای تحت وب و رابط چندرسانهای مشترک بین مرورگرها اشاره کرد و به همین دلایل باید کوشید تا با رفع موانع و مشکلات، سیستمهای خبره موجود را بر روی بستر وب به کاربران ارائه کرد.